No ale właśnie przypadek tego Duffau Lagarosse 1990 daje do myślenia, jeśli chodzi o produkcję nadzwyczajnego wina. Jesli ktoś chce takie zrobić to trzeba wypróbować zupełnie inne metody niż te przy których efekty są „takie sobie”. Jasne że późne zbiory nie załatwiają całej sprawy ale może to być warunek konieczny chociaż niewystarczający. Zresztą nigdy nie słyszałem o nadzwyczajnym czerwonym winie, które powstało z nie w pełni dojrzałych gron.

Château Mouton 1945 ma 10,5%, więc z całą pewnością grona nie były dojrzałe.

Ponadto wnioskowanie, że w polskich warunkach, w innym klimacie, na innych glebach i z kompletnie innymi szczepami (gdzie na przykład kwasowość spada bardzo szybko po osiagnięciu dojrzałości fenolicznej, odwrotnie niż w Cabernet Sauvignon czy Merlot) należy przyjmować optykę taką jak w Bordeaux jest znów – bardzo odważne i raczej publicystyczne niż merytoryczne.

Co do Mouton 1945 to musiałbym wieczorem w domu sprawdzić opisy rocznika przez Parkera ale raczej na pewno pogoda była nadzwyczajna i gorąca. W związku z tym te 10,5% mu wynikać z winifikacji a nie z tego że grona były niedojrzałe.

A w jaki sposób w winifikacji w 1945 roku można było obniżyć alkohol?

Ma Pan oczywiście absolutną rację, że do produkcji zrównoważonych, długowiecznych win czerwonych i białych potrzebne są „w pełni dojrzałe grona”.
Tyle że między pełną dojrzałością a Bordeaux w stylu porto (Duffau Lagarosse 1990, Pavie 2003, Troplong Mondot 2010) jest bardzo szerokie pole do decyzji producenckich. To jest przecież najgorętsza i najważniejsza debata w dzisiejszym winiarstwie. Zwolennicy „opcji porto” z Parkerem na czele są praktycznie wszędzie (może poza Napa Valley) w odwrocie. W Australii tego typu wina, szczególnie białe, są w tej chwili sekowane z przesadną nawet gwałtownością. Uwagi Macieja Nowickiego wpisywały się więc w ten współczesny trend.

Przecież grona które się zbiera maja cukier a nie alkohol w środku, więc proces polegający na tym że cukier zmienia sie w alkohol można przerwać w pewnym momencie?
Opcja „porto” jak Pan to określa wynika moim zdaniem raczej z produkcji i założonego stylu w jakim ma być wino a nie z tego że są zbierane super dojrzałe grona. Zresztą moda na styl to jest zawsze od ściany do ściany niezależnie czy dotyczy odzieży, polityki czy stylu wina. Teraz jest moda na co innego niż 10 lat temu a za 10 lat będzie moda na styl zupełnie inny, założę się, że z powrotem bliższy temu co Pan określa „parkerowskim”.
Dotyczy to oczywiście stylu a nie podstawowych cech jakimi muszą odznaczać się Wielkie Wina bo te cechy są niezmienne w czasie czy od aktualnych mód. Polecam wstęp do Przewodnika po Winach Świata R.Parkera odnośnie tej kwestii.

Co do mody, to pełna zgoda, że teraz jest moda na wina lżejsze, a po niej może nastąpi powrót do win pełniejszych – tyle że cykle są dłuższe, 20–25 lat (tyle trwała „era Parkera”).

Natomiast co do winifikacji Bordeaux to rozumiem że Pan żartuje? Przerywając fermentację „w pewnym momencie”, otrzymuje się wino słodkie – czy według Pana Mouton 1945 to wino słodkie? Czy w Pavie 2003 jest cukier resztkowy? Co mówi przewodnik Parkera odnośnie tej kwestii?

te 20 lat to tyle co ja napisałem ( 10+10).
Parker nic nie pisze o metodach produkcji ale procesem winifikacji da się sterować o tyle że człowiek ma wpływ na poziom alkoholu w winie które wytwarza.

By nie być oskarżonym o dyletantyzm, niech Pan napisze, w jaki sposób można wpływać (dzisiaj i w 1945 roku) na poziom alkoholu w czerwonym winie wytrawnym z Bordeaux.

Panie Wojciechu, niech się Pan nie wygłupia, tutaj Pan znajdzie odpowiedź ( na końcu) w jaki sposób można kontrolować poziom alkoholu w winie w procesie produkcji wina: https://winicjatywa.pl/mniej-alkoholu-w-winie-jak-to-zrobic/
Usiłuje Pan udowodnić że nad tym człowiek nie na żadnej kontroli? w połowie XX wieku czy dzisiaj?
Co do Mouton 1945 tego wina nie można było zrobić bez super dojrzałych winogron bo jeśli byłyby nie wystarczająco dojrzałe ( zbyt wcześnie zebrane), to niedojrzałosć taniny dałaby o sobie bardzo szybko znać w tym winie.

Bardzo dobry artykuł Pan zalinkował, tylko proszę to powiązać teraz z Pana teorię, że Mouton 1945 powstało z bardzo dojrzałych gron i wytłumaczyć, jak obniżono w tym winie alkohol z 13,5% (myślę że tak roboczo możemy sobie określić alkohol z bardzo dojrzałych gron Cabernet Sauvignon w Pauillac) do 10,5%.

1. „usuwanie nadmiaru cukru z moszczu”
2. „specjalnie selekcjonowane szczepy drożdży”
3. „modyfikowanie tempa fermentacji i napowietrzanie w jej trakcie” (i proszę napisać o ile to pozwala wg Pana obniżyć alkohol w skończonym produkcie)
4. „zatrzymanie fermentacji” („wówczas nieprzefermentowany cukier sprawi, że otrzymamy wino słodkie”)
5. destylacja
6. odwrócona osmoza
7. ultrafiltracja

A jak Pan będzie sprawdzał w przewodniku Parkera opis rocznika 1947 to proszę przy okazji nam zacytować, które z tych technik według Parkera są używane w dzisiejszych Bordeaux. Chętnie dowiem się opinii eksperta w tej ważnej kwestii!

Chciał Pan abym podał sposoby na obniżenie poziomu alkoholu w winach z Bordeaux współcześnie i w 1945. Na Pana portalu jest artykuł, który wyjaśnia jak to sie robi współcześnie, pewnie Pan go nie czytał skoro prosi mnie Pan o wyjaśnienie tego jak to się robi.
Co do wytwarzania wina w 1945r. nigdy mnie to nie interesowało i nie podam tego Panu jak na tacy, niemniej jednak punktem wyjścia byłą Pana teza o tym, że niski poziom alkoholu jest wskazówką tego że grona mogły być nie w pełni dojrzałe. To jest teza niedorzeczna i nie chciałbym aby to zostało zamulone w dygresjach, które główne zagadnienie ( zbiór mocno dojrzałych gron a kwestia jakości wina) sprowadza na manowce.

Niedorzeczna jest chyba jednak Pańska teza, że Mouton 1945 powstał z bardzo dojrzałych gron, ale w jakiś sposób obniżono mu alkohol w czasie winifikacji. Nie była dostępna żadna z technik omówionych przez Chrzczonowicza (połowa z nich zresztą jest w ogóle nielegalna w Bordeaux nawet dzisiaj). Po prostu zebrano częściowo dojrzałe, częściowo niedojrzałe winogrona bez żadnej selekcji – całość zbioru miała potencjalny alkohol 11%, jak to było wówczas na porządku dziennym (dodatkowo niewielka część etanolu odparowała w czasie fermentacji). Tyle że wbrew Pańskiej, opartej na wybiórczej lekturze Parkera, a nie żadnej enologicznej wiedzy, teorii, że „późny zbiór jest warunkiem koniecznym nadzwyczajnego wina”, Mouton 1945 okazał się bardzo długowieczny i do dziś uchodzi za jedno z najlepszych Bordeaux, jakie kiedykolwiek wyprodukowano.

Nadzwyczajne wina z „nie w pełni dojrzałych” (sam termin jest i tak kontrowersyjny, bo kto decyduje o tym, co uważa się za dojrzałość?) gron produkowano w Bordeaux i wielu innych regionach przez dziesiątki lat przed nastaniem Parkera, po prostu były utrzymane w innym stylu, który – i tu się zgadzamy – moda ostatnich 25 lat uczyniła niezrozumiałym dla pasjonatów takich jak Pan.

To może zacytuję, co o dojrzałości gron w Mouton Rothschild 1945 napisano w Decanter: „Heavy frosts on 2 May -€ ‘an unusually late date’€ – severely reduced the crop in the Médoc. Thereafter the climate was superb, with a hot, dry summer that led to an early and uncomplicated harvest. The grapes were super-ripe, with some batches apparently reaching an alcohol level of 15%. Quantities were considerably reduced and this was the smallest vintage since 1915.
(https://www.decanter.com/learn/wine-legend-chateau-mouton-rothschild-1945-374280/#lrcXrbd4eHl61Y7S.99)
Wine Searcher podaje dla tego rocznika zawartość alkoholu 12-13%, co wydaje się prawdopodobne. Jeszcze słowo na temat dojrzałości winogron: dojrzałość winogron przerobowych to stan, który winiarz uznaje za optymalny do zbioru. Niektórzy określają to na podstawie koloru i smaku pestek, niektórzy mierzą cukier, a niektórzy mierzą zawartość kwasów (podobno najlepsza metoda). Niedojrzałych winogron nikt nie zbiera, chyba że musi zdążyć przed wyjazdem na wakacje (to w Polskich warunkach) albo mu pleśń tak atakuje grona, że nie ma innego wyjścia. Jeszcze jedno: cechą przerobowych odmian winogron jest równomierne dojrzewanie, wiec teza że zbierano grona dojrzałe razem z niedojrzałymi wydaje się nieprawdopodobna. Polecam wizytę w winnicy w czasie winobrania i zebranie własnoręcznie chociaż kilkuset kilogramów winogron, wiele rzeczy staje się wtedy jaśniejsze.

No to 15% czy 12-13%? A może Wine-searcher niekoniecznie jest dobrym źródłem do czerpania informacji o zawartości alkoholu, skoro nikt tam tego wina nie pił ani nawet nie opisał (podstrony win kompilują boty)?
Naturalnie nie chciałbym wchodzić w polemikę z osobą tak doświadczoną w uprawie winorośli jak Pan, ale twierdzenie, że „cechą przerobowych odmian jest równomierne dojrzewanie” jest ewidentnie nieścisłe w stosunku do wielu klasycznych odmian winorośli, których problemem jest właśnie nierównomierne dojrzewanie nieraz na tej samej kiści, szczególnie w chłodniejszym klimacie o deszczowej wiośnie (choroba winorośli zwana „millerandage”): Bobal „tends to ripen unevenly”; Chardonnay „propensity to millerandage”, Concord: „in warmer climates, pronte to uneven ripening”; Grignolino „sometimes ripens unevenly”; Zinfandel „characteristic uneven ripening” (to tylko pierwsze z brzegu cytaty z kultowej encyklopedii Wine Grapes). Przecież z tego powodu w poważnym winiarstwie wprowadzono sortowanie gron (w Bordeaux nieraz dwu- lub trzykrotne), w czym zresztą upatruje się bezpośredniej przyczyny skoku zawartości alkoholu o 1–1,5% – to oznacza że wcześniej do kadzi trafiały grona mniej dojrzałe i bogate w cukier.

To jedno uściślenie, a drugie – „niedojrzałych winogron nikt nie zbiera” – moment zbiorów wybiera się w zależności od prognozy pogodowej i planowanego stylu win; zapewniam że nawet dziś, w warunkach ocieplenia klimatu, wielu winiarzy zbiera kilka dni wcześniej, niż by chcieli, z uwagi na nadciągające deszcze (vide rocznik 2014 praktycznie w całej Europie).

Z Pańskiego komentarza osoba niezorientowana mogłaby wywnioskować, że dojrzałość gron to jest jakiś punktowy moment – najpierw jej nie ma, potem się pojawia i wtedy zbieramy. Ośmielę się zasugerować, że to jest trochę bardziej złożona sprawa i do tego subiektywna – parametry, które dla jednego oznaczają „optimum”, dla innego jeszcze tym optimum nie są. Zatem stwierdzenie, że „nikt nie zbiera niedojrzałych gron” też nie wytrzymuje krytyki – jeżeli dla Jacka poziom kwasu 7g/l w Jutrzence jest optymalny i zaczyna zbierać, a dla Placka tym optimum jest 6,8 g/l, to z punktu widzenia Placka Jacek zebrał niedojrzałe jeszcze grona. Który z nich ma rację? Szanowny Pan Marek zapytałby oczywiście Parkera, a Pan kogo zapyta?

A ja zapytałem Wikipedii, hasło „Ripeness in viticulture”. Nie żebym ślepo wierzył w Wiki, ale ten artykuł jest napisany bardzo sensownie i w przybliżeniu potwierdza moją tezę, że „dojrzałość winogron przerobowych to stan, który winiarz uznaje za optymalny do zbioru” i w ten sposób rozwiązuje sofizmat Jacka i Placka. Ja bym dodał, że Jackiem i Plackiem może być ta sama osoba: kiedyś (pewnie z kilkanaście lat temu) Filipa Pato opowiadała, że w sierpniu zbiera część gron z winnicy obsadzonej Bagą i robi z tego wino musujące, a dobre kilka tygodni później zbiera pozostałe grona na wino czerwone. W obu przypadkach zbiera dojrzałe winogrona! :)

W porządku, ja się w pełni podpisuję. To jest zbieżne z tym, co pisałem od początku – dojrzałość jest subiektywnym pojęciem, zależnym od wielu zmiennych – zamierzonego stylu win, kontekstu ideowo-kulturowego, widzimisię winiarza. Z tego punktu widzenia nie ma sensu pisać, że „późny zbiór jest warunkiem jakości” ani nawet, jak Pan, że „nikt nie zbiera niedojrzałych winogron” – z własnego punktu widzenia nikt (to tautologia), ale z punktu widzenia innych userów zdarza się to cały czas, bo zawsze znajdzie się ktoś, kto zebrałby później.

Co do rocznika 1945 znalazłem tylko taki opis: „po przymrozkach w maju, nadeszło wyjątkowo upalne i suche lato”, winobranie rozpoczęło się 13 września czyli w tak jak w innych upalnych rocznikach jak 1990 czy 1982.
Nigdzie na natrafiłem na jakikolwiek ślad, który by sugerował że zbierano niedojrzałe grona po grubo ponad 3 miesiącach gorącej i suchej pogody.
Trudno mi opisywać proces produkcji wina w 1945 ( tak jak można znaleźć szczegółowe opisy dla obecnej produkcji) ale nic nie potwierdza tezy że Mouton 1945 zrobiono z niedojrzałych ( przynajmniej częściowo) gron. Nigdy nei czytałem jakiejkolwiek opinii, osób które piły to wino, która w pitym wine wyczuły jakiekolwiek ślady niedojrzałej taniny, zieloności czy tym podobnych skutków użycia niedojrzałych gron.

„późny zbiór jest warunkiem koniecznym nadzwyczajnego wina”, pisałem to w kontekście wyników naszych polskich czerwonych win, bo każdy upalny rocznik w Bordeaux daje takie możliwości najlepszym producentom w Bordeaux że nie muszą czekać do samego końca jesieni.

nie w pełni dojrzałych” (sam termin jest i tak kontrowersyjny, bo kto decyduje o tym, co uważa się za dojrzałość?)
kwestę dojrzałości gron ładnie opisano tutaj: http://www.naszewinnice.pl/polskie-wino/produkcja-wina/item/894-winogrona-jako-surowiec-winiarski#.XDTpX2ndiUk.

Jeszcze cytat z „Przewodnika po winach świata” , z którym to cytatem na podstawie własnych obserwacji i doświadczeń zgadzam się w 100%:

„Wielkie wina pochodzą z dobrze położonych winnic, posiadających mikroklimaty korzystne dla określonego gatunku hodowanych tam winogron.(…) są one produktem konsekwentnej uprawy winorośli kładącej nacisk na niskie zbiory i dojrzałe ( fizjologicznie a nie teoretycznie) owoce. W ciągu dziewiętnastu lat spędzonych na degustacji ponad 200 tys win nie zdarzyło mi się nigdy natrafić na wybitne wino, które byłoby zrobione z niedojrzałych owoców. Czy komukolwiek smakuje niedojrzała pomarańcza, morela lub wiśnia? Niskie zbiory i dojrzałe owoce są konieczne do wyprodukowania ponadprzeciętnego wina i zdumiewające jest, że tak wiele wytwórni win wciąż zdaje się nie rozumieć tej podstawowej zasady”

ja dodam od siebie że zdumiewające jest że tej zasady nie rozumieją również redaktorzy zajmujący się zawodowo oceną wina.

Niech ten przydługi cytat będzie moim podsumowaniem do wpisu o perspektywach dla polskich win red. Nowickiego.

Miły Panie Marku, Parkera już Pan cytował w tej sprawie i ja nawet się zgodziłem z tym cytatem, delikatnie próbowałem jednak wskazać, że to nie jest prawda objawiona, tylko opinia pewnego krytyka o jasno określonych preferencjach stylistycznych do win bardzo dojrzałych, co uwidoczniło się wielokrotnie w jego ocenach win z Bordeaux, których inni krytycy nie podzielali (Pavie 2003). Więc generalnie się zgadzamy, jednak im bardziej absolutyzuje Pan tę opinię, że „późny zbiór jest warunkiem koniecznym nadzwyczajnego wina”, tym bardziej traci Pan kontakt z dzisiejszą rzeczywistością (nazwijmy ją „modą” za Pana poprzednim komentarzem), która patrzy na to złożone zagadnienie coraz odmienniej niż Parker. Zamiast podobieństwa do porto wielu komentatorów i producentów szuka dziś w Bordeaux podobieństwa do burgundów. Toteż Pańska eskalacja, że polskie winiarstwo czekają klęski, dopóki winiarze będą „zbierać w stylu red. Nowickiego” była nie tylko niepotrzebna, ale też kulturowo rzecz biorąc mało trafna. Rynek dziś bowiem pokazuje, że im częściej polscy winiarze będą „zbierać w stylu red. Nowickiego”, tym czeka ich więcej sukcesów. Mam nadzieję że tym razem udało mi się wyjaśnić moje intencje.

A na koniec polecam lekturę o Mouton 1945, jeśli oczywiście bierze Pan pod uwagę coś innego niż Parker, to dobre podsumowanie naszej dyskusji: https://www.forbes.pl/life/styl/chateau-mouton-rothschild-1945-cyfra-z-innej-epoki/312l6zf

„Toteż Pańska eskalacja, że polskie winiarstwo czekają klęski, dopóki winiarze będą „zbierać w stylu red. Nowickiego” ”

napisałem jednak inaczej:
„Jeśli ktoś chce takie zrobić to trzeba wypróbować zupełnie inne metody niż te przy których efekty są „takie sobie”. ”

a znaczy to tyle, że w odniesieni do win czerwonych bo o tych cały czas pisałem, w Polsce efekty są „takie sobie” i jeśli winiarze czegoś zupełnie nie zmienią to dalej będą „takie sobie”. Nie wierze że powtarzając to samo co roku ( metody produkcji, prowadzenie winnic, wybór odmian itp) można za kilka lat mieć wyraźnie lepsze efekty. Chyba że ktoś coś radykalnie zmieni ( podałem przykład zupełnie przypadkowej sytuacji z Duffau Lagarosse 1990)i wtedy pojawi się wino czerwone które rzeczywiście ( bez polskiego kontekstu ) będzie nadzwyczajne i będzie można ocenić ja na 90+/100pkt.

A co się tyczy artykułu M.Bieńczyka to zupełnie nic on do dyskusji nie wnosi bo to są źródłowe dane ( i spekulacje samego Bieńczyka) na które się Pan oparł stawiając swoje tezy. Nie uważam poza tym aby w przypadku takich win Bieńczyk miał bardziej wiarygodne dane niż Dekanter czy Parker.

«Efekty są „takie sobie”» – opiera to Pan na degustacji jakichś konkretnych polskich win, czy to ogólna, publicystyczna opinia tak jak „warunek konieczny nadzwyczajnego wina”?

A jeśli z tekstu Bieńczyka wyniósł Pan tylko źródłowe dane, to faktycznie nie było warto czytać. Mnie chodziło o wyczerpujące wyjaśnienie, dlaczego wina miały kiedyś mniej alkoholu – kwestie techniczne i stylistyczne, które pozwalają zrozumieć, że nie ma czegoś takiego jak obiektywna dojrzałość i nie ma czegoś takiego jak obiektywna jakość.

Szanowny Panie Marku
doceniając pańską teoretyczną wiedzę a troszkę mniej gusta i listę autorytetów na których się Pan powołuje, pozwolę sobie na nieco mocniejsze podanie tego, co subtelny i delikatny w dyskusji gospodarz tego portalu był uprzejmy już uczynić. Proszę się nie obrażać, że zrobię to bardziej topornie. I tak:
1. dojrzałość jest określeniem umownym i nie zależy wyłącznie od długości zawisu na krzewie
2. sytuacja, w której prowadzimy późny zbiór po ciepłym, słonecznym lecie i mamy do czynienia z cukrem o potencjale ca 10% alkoholu, jest wynikiem:
a) choroby – w tej części wegetacji zwykle inwazji chorób grzybowych – uniemożliwiającej dalszą produkcję cukru
b) celowego zabiegu plantatora ( nie hodowcy!) zatrzymującego odkładanie cukru np. eliminacją/redukcją liści. Czasami się to robi, tyle tylko, że trudno wówczas mówić o dojrzewaniu w kategoriach, które Pan ma na myśli
c) cechy odmianowej uprawianej winorośli, ale nie w omawianym tu przypadku
d) kataklizmu pogodowego
W takich razach trzymanie owoców na krzewach zwiększy procentowy udział cukru w moszczu tylko wtedy, gdy warunki pogodowe spowodują odparowanie wody. Ale dobrze wiedzieć, że takie suszenie nie zawsze dobrze robi i może mieć duży wpływ na pozostałe istotne parametry owoców – np. kwas relatywnie „podskoczy” – a tym samym na wino.
3. dojrzałe owoce rocznika 45 najprawdopodobniej wisiały na krzewie nie dłużej niż zwykle, po prostu wegetacja ruszyła później, po okresie potrzebnym do pozbycia się przez krzewy stresu wywołanego przymrozkami. Czyli z dołu ubyło a górkę dodał panicz jadąc na wakacje, co akurat wyszło na dobre. Inni zbierali przecież w/g kalendarza, bo tak zbierali zawsze, nie za bardzo mierząc i ważąc. A już na pewno nie czytali poradników RM, z których my, polscy winiarze, prawie wszyscy ;)
4. dobrze jest wiedzieć, że zmiana parametrów owoców w trakcie sezonu wegetacyjnego nie przebiega liniowo i w sprzężeniu z sobą. Nie ma żadnej funkcji pomiędzy wzrostem poziomu cukru czy spadku kwasu a dojrzałością tanin, te procesy subtelnie cyrkulują wokół siebie i cudownie uniemożliwiają sformułowanie jednej i obowiązującej definicji dla opisania „dojrzałych winogron”. Szukamy oczywiście kompromisowego optimum wszystkich składników dojrzałości, ale nie zawsze oznacza to optimum dla każdego z nich osobno.
Jeszcze, za pozwoleniem, dwie uwagi:
1. Rok 2018 w Polsce, uważany nie tylko przez dyletantów, ale również przez osoby z tzw. branży za znakomity pod względem potencjału w dojrzewaniu, wcale takim nie był. Nie tylko w winogrodnictwie. Większość owoców sadowniczych, szczególnie zbieranych na przełomie lata i jesieni – śliwki, jabłka, gruszki – miały niski poziom cukru. Powód? Temperatura odczuwalna na poziomie powyżej +25 stopni, a taka panowała latem na południowych stokach polskich winnic kilka godzin po wschodzie aż do prawie zachodu słońca, uniemożliwiała fotosyntezę. Czyli godzin ze słońcem – koniecznym do fotosyntezy – i temperaturą umożliwiającą proces odkładanie cukru, nie było zbyt wiele. A kwasy i owszem, spadały, bo w tej akurat akcji nie jest potrzebne słońce a odpowiednio wysoka temperatura. Więc jakie były te owoce w październiku”18 na polskich winnicach? Dojrzałe bo z niskim kwasem i dobrym garbnikiem, czy niedojrzałe bo z relatywnie niskim jak na oczekiwania wierzących w sprawczość upalnego lata, cukrem?
2. Nie ma technologicznej możliwości (mam tu na myśli klasycznie rozumiany proces winifikacji, nawet z użyciem wysublimowanych metod i urządzeń) „zgubienia” cukru. Ani teraz ani tym bardziej w 1945 roku. Krótko: albo cukier albo alkohol. Są różne sposoby przerwania tej cudownej przemiany wody w wino, zamaskowania cukru resztkowego, ukrycia alkoholu, ale bez sięgania do narzędzi z arsenału szalbierza i szalonego chemika nie jest możliwa ucieczka od cukru. Rozumiem, że nie będziemy tu się skupiali na metodach z Syberii rodem: jak za mało cukru to dodamy…cukru lub wręcz spirytusu a jak za dużo to dolejemy… co tam dolać nada.
Ogólnie polecam wizytę w winnicy, niekoniecznie polskiej, w okresie okołozbiorowym. Takie doświadczenie naprawdę wiele prawd parkerowych okroi do półprawd a czasem ćwierci tego, co z wypiekami na twarzy czytamy jako rzecz objawioną i niezmienną.
I jeszcze jedno. Rośliny, w tym winorośl, UPRAWIAMY. Hodujemy np. winniczki. Niby blisko, ale daleko.

Pozdrawiam

Dzięki za uwagi.
Chciałbym tylko wyjaśnić kwestie tej „hodowli”. Ja dosłownie zacytowałem fragment książki więc proszę nie mieć do mnie pretensji za użycie słowa „hodowla” , bo tego słowa użył tłumacz a potem jeszcze przepuściała to korekta wydawnictwa.

Tak myślałem. Przy okazji sorki za krztynę niepotrzebnej impertynencji w pierwszym zdaniu. Pozdrawiam serdecznie.

Panie Lechu,
Jest Pan w wielkim błędzie z tym hodowaniem roślin. Oczywiscie rosliny mozna hodować i również winorośl. Polecam poczytac ;)

Wiem,że jestem w błędzie sądząc, że nie da się uprawiać trzody chlewnej i hodować sex. Ale jak to zaśpiewać nie myląc nutek?

Hodowla o jest planowa opieka nad wzrostem i rozwojem zwierząt lub roślin, czy to się komuś podoba czy nie. W ogóle te dyskusje na WI są zabawne, zaczyna się od tego że jakiś laik niedoinformowany teoretyk poucza gości którzy są specjalistami w temacie, następnie do dyskusji podłącza się kolejny mędrzec i sygnalizuje brak przecinka. Taki karykaturalny turniej garbusów. Jedna korzyść jest taka że można się przy okazji dowiedzieć czegoś ciekawego od Pana Wojciecha (podziwiam za cierpliwość).

Pan po Uniwersytecie Wikipedyjskim?

Zdaje się że Pan ma problem nie tylko ze zrozumieniem znaczeń słów. Dalej Pan twierdzi że nie można hodować roślin?

Z czysto rolniczego punktu widzenia hodowla zwierząt i roślin to zabiegi zmierzające do poprawy cech użytkowych (krzyżowanie, selekcja itp), natomiast w zwykłej produkcji żywności używa się pojęć chów zwierząt i uprawa roślin.

Jak każdy, mam, ale nie twierdzę. To, że Pan i kilku rolników hoduje rośliny, nie znaczy, że mieliśmy tak samo dobrych polonistów w szkole. Tyle. Pozdrawiam.