12 najlepszych grüner veltlinerów Erste Lage
Organizowana przez Österreichischer Traditionsweingüter (ÖTW) Erste Lagen – Preview to degustacja, na której prezentowane są nowe roczniki grüner veltlinerów i rieslingów z najlepszych austriackich siedlisk. Można więc powiedzieć, że podczas tej imprezy próbuje się ścisłej czołówki białych win Europy. ÖTW to prywatne stowarzyszenie skupiające czołowych producentów, których celem od początku było stworzenie klasyfikacji najlepszych winnic Austrii. Proces ten zaczął się na początku lat 90-ych, kiedy to nad Dunajem cały czas wisiał cień afery glikolowej z 1985 roku, która zapoczątkowała nową erę austriackiego winiarstwa. Polegała ona m.in. na rezygnacji z wyraźnego cukru resztkowego.
Inicjator klasyfikacji, Michael Moosbruger, obecny szef ÖTW oraz autor wybitnych win Schloss Gobelsburg, okazał się wizjonerem, przewidując rolę win najwyższej jakości w budowaniu wizerunku na rynkach międzynarodowych. Wyłonienie najlepszych winnic spośród tysięcy kandydatur i przyznanie im wzorowanego na burgundzkim Premiere Cru tytułu Erst Lage (na etykietach pojawia się charakterystyczna jedynka) okazało się marketingowym strzałem w dziesiątkę. W regionie naddunajskim obejmującym Kamptal, Kremstal, Wagram i Trisenthal już w 2010 roku wyróżniono tym tytułem 53 winnice, a po niedawnym dołączeniu do stowarzyszenia winiarzy z okręgu wiedeńskiego i Carnuntum liczba ta wzrosła do 81. Akces producentów z Carnuntum oznaczał również pojawienie się win czerwonych w klasyfikacji najlepszych winnic. Ambicje idą dalej, bo wzorem Burgundii czy niemieckiej klasyfikacji VDP zamierza się tu wyłonić około 5% najlepszych winnic i przyznać im tytuł Grosse Lage, czyli odpowiednik Grand Cru i Grosses Gewächs. Warto zauważyć godną podziwu perspektywę czasową, jaką obrali sobie członkowie stowarzyszenia na opracowanie tej klasyfikacji. Każdy z etapów trwa po 10–20 lat, co daje ponad pół wieku potrzebnego na wyłonienie najlepszych siedlisk. Gdyby świat polityki mógł projektować swoje działania z równą przezornością, co winiarze, żylibyśmy pewnie w lepszej rzeczywistości.
Szczepem stanowiącym wizytówkę winiarskiej Austrii jest bez wątpienia grüner veltliner. Podczas tegorocznej edycji, z nielicznymi wyjątkami, veltlinery pochodziły z gorącego 2018 roku. Był to kolejny ciepły rocznik po 2017. Co więcej, okazał się rekordowy pod względem wczesnej daty rozpoczęcia zbiorów. To mogło budzić obawy o niedostatek złożoności lub, w przypadku zbyt późnego zbioru, nadmiernej dojrzałości win. Jednak silny charakter siedlisk i umiejętności winiarzy pozwoliły stworzyć fantastyczne wina w bogatym, ale zrównoważonym stylu.
Oto 12 najlepszych grüner veltlinerów z winnic Erste Lagen.
Traisental
Markus Huber Grüner Veltliner Berg Erste Lage 2018 Reserve – Aromat początkowo nieco zredukowany, po chwili dopiero ujawnia nuty kwiatowe i gruszkowy owoc, a w ustach wino staje się bogatsze. Zapewnia całe bogactwo wrażeń dodatkowo wzmocnione dużą zawartością fenoli. Styl delikatnie utleniony, ale w ryzach trzyma całość długie, mineralne, podpowierzchniowe napięcie. Zakończone pikantnym finiszem (importer: Wine Team). ♥♥♥♥♡
Kremstal
Geyerhof Grüner Veltliner Ried Steinleithn Erste Lage 2017 – Fantastycznej jakości dojrzały, brzoskwiniowy owoc połączony z nerwem, jaki osiąga veltliner na skalistym podłożu. Świetna integracja i monolityczna budowa to znak rozpoznawczy producenta, znanego z organicznej pracy w winnicy. Szczodry rocznik nie pozostawił tu miejsca na zielone nuty, częste u tego naturalizującego winiarza. Mimo, że zakrojone na długie lata, co też jest charakterystyczne dla Geyerhofa, cieszy już teraz. ♥♥♥♥♡
Geyerhof Grüner Veltliner Ried Gaisberg Erste Lage 2017 – Złożony aromat – od żółtych owoców po zielone nuty leszczyny i orzechów laskowych. Pełne, o krągłości charakterystycznej dla grünnerów z lessowych gleb. Kwasowo–mineralny finisz zapewnia dobry balans i wiedzie do bardzo długiego, pikantnego posmaku. Niekrzykliwe, bardzo głębokie wino. Różne w budowie od Steinleithn, a jednocześnie naznaczone konsekwentnym stylem producenta, którego głównymi wyznacznikami są integracja i kompleksowość. ♥♥♥♥
Malat Grüner Veltliner Ried Gottschelle Erste Lage 2018 – Usta o dymno–palonej pikanterii, z bardzo dojrzałym brzoskwiniowym owocem przysypanym cukrem pudrem. Świetny przykład grünera z lessowej działki (w tym przypadku o dużej zawartości kredy), pełnego i intensywnego. Pewien niedostatek kwasu nadrabia mineralnym napięciem i charakterystyczną ostrością białego pieprzu. Ekstrawertyczne i dające dużo radości (importer: Merlot). ♥♥♥♥
Nigl Grüner Veltliner Pellingen Privat Erste Lage 2018 – Wino o niesłychanej ekspresji, dojrzałym brzoskwiniowo–morelowym owocu, gęste i potężne. Zachowuje jednak elegancję wyrażoną bardzo krągłą fakturą, spod której wyziera mineralny chłód. Niesamowita energia i intensywność, której nie powstydziłyby się najlepsze butelki z kultowych stanowisk bardziej uznanego regionu Kamptal (importer Winemates). ♥♥♥♥♡
Kamptal
Birgit Eichinger Grüner Veltliner Ried Gaisberg Erste Lage 2018 – Szepczące, pięknie się rozwijające wino w kwasowym stylu charakterystycznym dla jednej z najlepszych winiarek apelacji. Winifikowane w stali owoce z działki o południowej ekspozycji i mieszanej glebie zawierającej less i skały krystaliczne dały wino o świetnym balansie mineralnego napięcia i dojrzałego żółtego owocu. No i ten nieskończony kwasowy finisz! (importer Wine & You). ♥♥♥♥♡
Bründlmayer Grüner Veltliner Ried Käferberg Erste Lage 2018 – Aromat dojrzalej brzoskwini i słodkich przypraw orientalnych. Usta dojrzałe, ale nie tak wybuchowe jak w przypadku GV z działki Lamm, który lepiej się wpisuje w styl producenta. Dostajemy w zamian obezwładniającą dawkę mineralnego napięcia podkreślonego cytrynowym, wręcz rieslingowym kwasem (importer: Centrum Wina/Ambra). ♥♥♥♥♡
Schloss Gobelsburg Grüner Veltliner Ried Lamm Erste Lage 2018 – Na tym ciepłym, lessowym stanowisku o podłożu z piaskowca, uważanym za jedno z najlepszych dla veltlinera, styl Michaela Moosbrougera doczekuje się swojej najlepszej realizacji. Jak zwykle balans jest nienaganny: owoc w pełni dojrzały, ale nie tak barokowy jak choćby u Bründlmayera i dobrze kontrowany super odświeżającą strużką cytrusowego kwasu. Wino jest mocno intensywne, a jednocześnie wewnętrznie spójne i poukładane. Klasycystyczne (importer: Vinoteka 13, DELiWINA). ♥♥♥♥♡
Jurtschitsch Grüner Veltliner Ried Lamm Erste Lage 2018 – Alwin (agronom) i Stefanie (enolożka) Jurtschitsch to duet, który konsekwentnie realizuje swój linearny, czasem nieco zielony styl, fermentując delikatnie macerowane wina w tradycyjnych dużych beczkach. Ich interpretacja siedliska jest zgodna z tymi założeniami. Wino jest delikatne, długie, oparte na kwasowości doprawionej przyprawami i tytoniem. Owoc jest tutaj podany w naturalistycznej, ekologicznej wersji. Struktura oparta na kwasie zapewniającym bardzo długi posmak (importer: Austrovin, Terroiryści) ♥♥♥♥♡
Loimer Grüner Veltliner Ried Loisenberg Erste Lage 2018 – Jabłkowo–cytrynowy nos w zestawieniu z kamiennym chłodem i zwartą budową, tak charakterystyczną Loimera, daje wino o niesłychanej precyzji i doskonałej integracji. Tym bardziej godnej podziwu, że pochodzi z biodynamicznej uprawy. Świetny słono–mineralny finisz! (importer: Austrovin). ♥♥♥♥♡
Wagram
Leth Grüner Veltliner Ried Scheiben Erste Lage 2018 – Zazwyczaj pierwszeństwo zyskuje w moich notach GV z działki Brunnthal, na której less zawiera największą dawkę wapienia. W roczniku 2018 najlepszym winem okazał się jednak Scheiben, na którym Franz Leth chwali się swoim najstarszymi krzewami grünera. Kremowa, typowa dla lessu faktura i dobra dawka pfaffu (pieprzna nuta charakterystyczna dla odmiany) dają wzorzec wina pochodzącego z tego typu podłoża. Stare krzewy zapewniły wino o dużej złożoności, zwarte mimo gorącego sezonu, o imponującej budowie. Czeka je jeszcze świetna ewolucja (importer: Adega). ♥♥♥♥
Bernhard Ott Grüner Veltliner Ried Rosenberg Erste Lage 2018 – Biodynamik i specjalista od GV (90% nasadzeń), Bernhard Ott, robi wina z tego szczepu z mieszanych siedlisk o większej ekspresji. Jednak Rosenberg, jego najstarsza winnica (wiek krzewów 55 lat), daje wino o ładnej głębi i balansie, bardziej wrażliwe na zmienne warunki. Winifikowane w stali, długo trzymane na osadzie, pokazuje świetną kombinacje kremowej brzoskwini, cytrynowego kwasu i ziołowej pikantności. Zabrakło nieco kwasowej energii rocznika 2017, nie ma za to przesady barokowego rocznika 2015 (importer: Sobiesław Zasada). ♥♥♥♥♡
Do Austrii podróżowałem na zaproszenie ÖTW.