• Gruzja
• Rkatsiteli

10 rzeczy o rkatsiteli

Wszystko, co musisz wiedzieć o rkatsiteli (rkaciteli), flagowym białym szczepie Gruzji

1. Co to jest? – Zdecydowany król wśród białych gruzińskich szczepów winorośli, flagowa odmiana Kachetii oraz chyba najlepszy materiał do produkcji potężnych win bursztynowych. Komercyjnie i tradycyjnie stosowana jest powszechnie, rozpoznawalna także poza Gruzją.

2. Gdzie rośnie? – Rkatsiteli dojrzewa świetnie we wschodniej części kraju. Najlepszych egzemplarzy polecam szukać u lokalnych tradycjonalistów w regionach Kachetii i Kartlii.

3. Skąd nazwa? – Swoją nazwę szczep zawdzięcza charakterystycznym, lekko wybarwionym na czubku jagodom (rka znaczy po gruzińsku róg, tsiteli – kolor czerwony).

4. Jakie daje wina? – To bardzo wdzięczna odmiana, z której można wytwarzać wina w różnym stylu. Sporo jej na marketowych półkach, w produkowanych na dużą skalę lekkich winach białych, często w blendzie z kakhuri mtsvane (PDO Tsinandali) oraz khikhvi. Najciekawsze wydania pochodzą z Kachetii, gdzie rkatsiteli dojrzewa w amforach, w kontakcie z miazgą winogron, zwaną lokalnie czaczą (skórki, szypułki, pestki).

5. Jak to smakuje? – Użyte komercyjnie daje świeże wina o mocnej strukturze i stosunkowo neutralnym aromacie, pachnące jabłkiem, pigwą i morelami. Po długim dojrzewaniu w kwewri nabiera charakteru, głębokiego bursztynowego koloru, zapachu suszonych owoców, herbaty oraz ziół. Taki styl rkatsiteli cechuje się również wyraźnie zaznaczonymi taninami, dość wysokim poziomem alkoholu i imponująco długim potencjałem starzenia.

6. Z czym smakuje najlepiej? – Wina bursztynowe o zdecydowanej strukturze są niezwykle plastycznym materiałem w połączeniach kulinarnych. Oprócz wyborów oczywistych, takich jak drób, grzyby, krowie sery, orzechowe sosy i tahini, polecam także poszukiwanie inspiracji w lokalnej kuchni z wschodu. Rkatsiteli doskonale pasuje na przykład do wieprzowych szaszłyków i baraniej kofty, podbitych wyrazistym smakiem azjatyckich przypraw.

7. Rkatsiteli kiedyś – Rkatsiteli uznawane jest za jedną z najstarszych odmian uprawianych w Gruzji i ogólnie na świecie. Od zawsze gości na gruzińskich stołach, jako niezastąpiony towarzysz posiłków, do wznoszenia toastów i celebrowania dnia codziennego. To odmiana mocno osadzona w kulturze gruzińskiego winiarstwa i głęboko zakorzeniona w tradycji.

8. Rkatsiteli dziś – Na współczesnej gruzińskiej scenie winiarskiej rkatsiteli mocno zaznacza swoją obecność. Wciąż trzyma się na pozycji lidera w kontekście ilościowym. Występuje w wydaniach komercyjnych i tradycyjnych, w różnych odcieniach bursztynu. Coraz częściej trafia też w ręce młodych i kreatywnych winiarzy, którzy z dużym powodzeniem wykorzystują jego potencjał, w winach nieco lżejszych, musujących oraz w interpretacjach zdecydowanie naturalnych, utrzymanych w stylistyce zgodnej z nowymi trendami.

9. Ile kosztuje? – Butelkę przyzwoitego rkatsiteli dostaniemy już w cenie poniżej 50 złotych. Wina zaczerpnięte z kwewri, spod ręki małych naturalistów siłą rzeczy kosztują więcej. Ceny butelek dostępnych na polskim rynku, uśredniając, mieszczą się w przedziale od siedemdziesięciu do stu osiemdziesięciu złotych, wciąż bardzo uczciwych w stosunku do prezentowanej jakości.

10. Polecane wina

Gogo Wine Kakheti Timora Rkatsiteli 2020 (Super Fly, 185 zł)
Jakeli Kakheti Rkatsiteli-Kisi 2019 (Winnacja, 139 zł)
Nika Marani Kakheti Rkatsiteli-Mtsvane (Winnacja, 149 zł)
Matrobela Kakheti Rkatsiteli Qvevri 2020 (Cwane Wino, 72 zł)
Archil’s Wines Kakheti Rkatsiteli, 2018 (GMT Natural Wine Boutique, 84 zł)
Marani Kakheti Satrapezo 10 Qvevri 2019 (Marani, 160 zł)