10 rzeczy o carmenère
…czyli odnalezionej ikonie Chile
Carmenère (choć powszechna jest też pisownia carménère) przez dwie ostatnie dekady podbijał podniebienia sędziów na konkursach winiarskich i serca winomanów. Prostolinijne, łatwe w piciu, charakterne, pełne owocu wina z tej odmiany powstają dziś głównie w Chile, choć ojczyzną szczepu była Francja. W Ameryce Południowej przez ponad 100 lat mylono carmenère z merlotem. Po tym, jak w 1994 r. odkryto jego prawdziwą tożsamość stał się winiarską ikoną Chile.
1. Co to takiego? – Ciemna odmiana winogron o intensywnej, głębokiej barwie i wyrazistym aromacie owocowo-ziołowo-paprykowym.
2. Skąd pochodzi? – Z departamentu Żyrondy w zachodniej Francji. Po raz pierwszy wspomniano o carmeynere w Bergerac, już w 1783-4 roku.
3. Z jakiej pochodzi rodziny? – Carmenère jest spontaniczną krzyżówką cabernet franc i gros cabernet, co czyni zeń krewnego cabernet sauvignon i merlota.
4. Z czym było mylone? – Aż do połowy lat 1990. w Chile carmenère brane było za merlota. W północnych Włoszech wiele krzewów tej odmiany mylono z kolei z cabernet franc.
5. Czym pachnie? – Ziołami, malinami, jeżynami, ciemnymi śliwkami, zieloną papryką.
6. Jak smakuje? – To soczyste wino o wyraźnie owocowym (maliny, jeżyny, śliwki, pestki granata) charakterze. Ma sporo tanin i dość wysoką kwasowość, daje zwykle tęgie, krągłe, łatwe w piciu wina. Dobrze dojrzewa w dębowych baryłkach.
7. Gdzie się je uprawia? – W mateczniku odmiany, Francji, pozostało niewiele ponad 20 ha (sic!) carmenère, po tym, jak po klęsce filoksery w latach 1870. winogrodnicy stracili zainteresowanie tym szczepem. Dziś największe uprawy (ponad 8000 ha) znaleźć można w Chile, przede wszystkim w regionach Colchagua (Apalta), Cachapoal (Peumo) oraz w Maipo, opodal Santiago. Jako cabernet gernischt, carmenère znane jest od XIX w. w Chinach, gdzie jego uprawy przekraczają 1200 ha. Znaczące, choć trudne do oszacowania uprawy odmiany znaleźć można w północno-wschodnich Włoszech, w Lombardii, Veneto i Friuli.
8. Solo czy w kupażu? – W Chile carmenère występuje przede wszystkim jako wino jednoszczepowe, ale chętnie dodawane jest, dla odświeżenia smaku, do kupaży zbudowanych na cabernecie i merlocie, czasem także syrah i petit verdot.
9. Z czym to pić? – Z jagnięciną, zwłaszcza w ziołach i z kolendrą; z bekonem, empanadas, daniami z jarmużu i włoskiej kapusty, smażonymi lub grillowanymi warzywami (papryka, cukinia, bakłażany), kuchnią tex-mex, a nawet tuńczykiem z patelni.
10. Polecani producenci – Montes, Casa Silva, Carmen, Ventisquero, Errázuriz, Concha y Toro, Inama, Ca’ del Bosco.