10 rzeczy o saperavi
Czyli wszystko, co musisz wiedzieć o flagowej odmianie Gruzji.
1. Co to takiego – Bardzo stara gruzińska odmiana. O jej sędziwym wieku świadczy bogactwo klonów.
2. Skąd pochodzi? – Z Meschetii leżącej w południowo–zachodniej Gruzji, w pobliżu granicy z Turcją.
3. Gdzie rośnie – Przede wszystkim w Kachetii, gdzie znalazła swój drugi dom. Jest kluczową odmianą dla takich apelacji jak: Makuzani, Napareuli, Akhesheni, Kindzmarauli czy Kotekhi. W zeszłym roku do tego grona dołączyła apelacja Khashmi Saperavi. Na saperavi przypada ok. 10% areału gruzińskich winnic.
4. Nazwa – Jest wiele tłumaczeń nazwy saperavi, ale wszystkie odnoszą się do barwienia lub koloru. Etymologię tę odmiana zawdzięcza nietypowej właściwości: ma nie tylko ciemną skórkę, ale i miąższ. Takich szczepów jest niewiele, określa się je mianem teinturier. Inny znany szczep tego typu to np. alicante bouschet.
5. Czym pachnie? – Ciemnymi owocami, granatem, dojrzałą wiśnią, lukrecją, liściem laurowym, pieprzem, czekoladą, tytoniem i przyprawami.
6. Jak smakuje? – Bardzo różnie, w zależności od stylu i siedliska. To, co łączy większość win z saperavi, to taniczność i wysoka kwasowość (obydwie te cechy predestynują je do długiego starzenia). Potrafi dać wina zdecydowanie wytrawne i pieprzne, ale na wschód od Odry słynie głównie z tych słodkich i półsłodkich produkowanych m.in. w ramach apelacji Akhesheni i Kindzmarauli. Dziś dość często do odmianowego charakteru dołączają nuty beczkowe. Istnieją też wersje wzmacniane.
7. Kwewri – Tradycyjne gliniane amfory zakopane w ziemi stosuje się przede wszystkim do fermentacji i maceracji win białych, ale robiono i do dziś robi się w nich także saperavi. Bywa, że po okresie spędzonym w kwewri wina przed butelkowaniem wędrują jeszcze do beczek. Wersje zrobione w kwewri mają charakterystyczną, ceglastą fakturę i wyraźniejszą taninę niż te dojrzewające tylko w beczce.
8. Gdzie występuje poza Gruzją? – Na Ukrainie, w Mołdawii, Rosji i Armenii. Spotkać ją można także w USA i Australii, gdzie zyskuje na popularności.
9. Z czym to jeść? – W Gruzji nie podchodzi się zbyt normatywnie do połączeń kulinarnych, tym bardziej że na stole jest zawsze wiele różnych potraw. Utarło się jednak łączyć saperavi przede wszystkim z dziczyzną i jagnięciną, szczególnie duszoną w soku z granatów. Dobrze sprawdzą się z tymi winami także wędliny, szaszłyki i wołowina. Popularne w Gruzji przyprawy, które ułatwiają łączenie z saperawi, to sumak i pestki granatu.
10. Polecani producenci – Telavi Wine Cellar, Gotsa Family Wines, Jakeli, Teleda, Nika, Château Mukhrani, Schuchmann, Château Mere, Orgo, Alaverdi Monastery.
Więcej o saperavi i gruzińskim winiarstwie opowiem podczas niedzielnego seminarium w ramach Warsaw Wine Experience. Serdecznie zapraszam.