Nieznana twarz sangiovese
Wina z Emilii-Romanii – regionu w środkowych Włoszech, w dolinie Padu – z przyzwyczajenia wrzuca się do jednego worka i zapomina, że te dwie historyczne krainy trochę sztucznie połączono w jeden administracyjny byt.
Różnic między nimi jest wiele: ukształtowanie terenu, dialekty jakimi posługują się mieszkańcy, regionalne potrawy oraz oczywiście produkowane wina, których stylistyczna różnorodność najlepiej widoczna jest na corocznej prezentacji organizowanej przez Enoteca Regionale. Podczas imprezy Enologica 2014 w bolońskim Palazzo Re Enzo zaprezentowało się 120 producentów z Emilii i Romanii. O winach z Emilii opowiem następnym razem, a teraz skupię się na sangiovese z winnic położonych we wschodniej częściej regionu, miedzy Adriatykiem a zboczami Apeninów.
Szczep Sangiovese znany jest przede wszystkim z Toskanii, ale występuje też w sąsiednich regionach: Emilii-Romanii, Marchii, Umbrii i Lacjum. W samej Toskanii ma kilka twarzy: najbardziej znaną pokazuje w Chianti Classico, już w okolicach Montalcino zamienia się w brunello, by w Montepulciano ukazać się jako prugnolo gentile. W innych regionach często wchodzi w skład mieszanek uzupełnianych lokalnymi odmianami. Natomiast rzadziej występuje solo i tworzy podstawy całej apelacji. Tak jest w przypadku położonych na północny-zachód od Rimini winnic tworzących Romagna Sangiovese DOP.
Apelacja rozciąga się od adriatyckiego portu Rimini do miasta Imola, słynącego z toru wyścigowego Formuły 1. Jej wschodnią granicę stanowi znana od starożytności via Emilia, czyli droga biegnąca z Rimini do Piacenzy, a zachodnią wyznaczają graniczące z Toskanią Apeniny. W 2011 roku na nowo określono ramy prawne tej apelacji. Zmieniono nazwę z Sangiovese di Romagna na Romagna Sangiovese DOP, wprowadzono 12 podregionów oraz powiązano zasady winifikacji i dojrzewania z określeniami umieszczanymi na etykiecie – od podstawowego Romagna Sangiovese przez Superiore, Riserva aż do najwyższego stopnia Riserva uzupełnionego nazwą jednego z 12 podregionów np. Romagna Sangiovese Riserva Modigliana DOP.
Prawne regulacje uporządkowały tylko zmiany, które zaszły w regionie w ostatnich latach za sprawą kilku młodych, ambitnych winiarzy. Jednym z nich jest Francesco Bordini, który poza prowadzeniem własnej 10-hektarowej posiadłości (Villa Papiano) doradza jako enolog w kilku innych winiarniach. Francesco wierzy w potencjał lokalnych winnic, a klucz do sukcesu widzi w odpowiednim do typu gleby sposobie winifikacji i starzenia wina. Dużo wysiłku kosztowało go opracowanie dokładnych geologicznych map (w apelacji dominują różne typy gliny) i przekonanie współpracujących z nim winnic, aby dostosowały winifikację do konkretnego typu gleby. Warto było zaryzykować, gdyż wina te szybko zdobyły uznanie, a Bordini stał się rozchwytywanym konsultantem.
Gleby podzielić można z grubsza na dwa rodzaje. Przeważające w niżej położonych miejscach jak Serra, Casena czy Oriolo żyzne gleby gliniaste dają owocowe, dobrze zbudowane, taniczne wina, które nieźle znoszą ingerencję starzenie w beczce. W położonych wyżej podregionach, jak Modigliana, Predappio czy Brisighella (niektóre winnice osiągaja wysokości 500 m n.p.m,) glina wymieszana jest z wapieniem i piaskiem, co powoduje że wina są lżejsze, delikatne, mocno mineralne, a ich struktura i profil aromatyczny przywodzą na myśl nebbiolo. Wymagają one długiej maceracji i lepiej znoszą starzenie w dużych tradycyjnych bekach botti niż w klasycznych 225-litrowych baryłkach. Większość z nich dobrze się starzeje i co ciekawe, po latach lepiej wypadają te z chłodnych roczników, czego najlepszym przykładem była pionowe degustacja jednego z najsłynniejszych win apelacji – Casetto dei Mandorli–Nicolucci Vigna del Generale.
Winiarze z Romanii pokazują, jak wszechstronną i plastyczną odmianą jest sangiovese. Potraktowana z respektem potrafi zadowolić zarówno tych, którzy szukają w winie miękkości i owocowych aromatów, jak i tych, którzy wolą opakowaną w kwiatowe nuty delikatną mineralność. Niestety mimo stosunkowo niskich cen (nawet najlepsze butelki rzadko przekraczają 15€) trudno jest spotkać te wina nawet we Włoszech. Jedynym wyjątkiem są sklepy i restauracje w Emilii-Romanii.
Polecani producenci Romagna Sangiovese DOP:
Villa Venti, Maria Galassi, Casetto dei Mandorli-Nicolucci, Torre San Martino in Monte, Villa Papiano, Vigne dei Boschi, San Patrignano.
Do Emilii-Romanii podróżowałem na zaproszenie Enoteca Regionale Emilia-Romagna.
- 7
- …
Komentarze