• Ferment

Mitologia wina

Odkrywszy właściwą winu moc wywoływania stanów duchowego uniesienia, człowiek przypisał je do sfery świętości. Nośnikiem tych wierzeń są mity, których aktualność jest trwalsza, niż nam się wydaje. Sprawdźmy, co symbolizowało wino u swych początków i jaki jest jego mitologiczny potencjał w dniu dzisiejszym.

Zgodnie z hipotezą pijanej małpy upodobanie naczelnych do alkoholu liczy się w milionach lat. Tezę tę wysunął w 2014 roku biolog z Uniwersytetu Berkeley, Robert Dudley. Uważa on, że sfermentowane owoce stanowiły dużą część diety naszych dalekich przodków w Afryce, zatem upodobanie do etanolu jest cechą ewolucyjną. Od lekko sfermentowanych owoców, wabiących człekokształtnych swym słodkawym zapachem, do wina jest jeszcze daleka droga. Wędrówkę tę podjął homo sapiens 100 tysięcy lat temu, opuszczając lasy równikowe środkowej Afryki, by trzymając się wschodniej krawędzi kontynentu, zmierzać na północ. Po przejściu przez cieśninę Synaj pierwsi odkrywcy dotarli na Bliski Wschód z żyznym obszarem wokół Jordanu i jego kontynuacją, doliną Bekaa, gdzie do dzisiaj na zboczach gór Libanu można zaobserwować pnącą się po drzewach winorośl w stanie dzikim. Jest to najprawdopodobniej miejsce pierwszego spotkania naszego gatunku z Vitis viniferą. Te tereny i położone nieco dalej na wschód żyzne ziemie między Eufratem i Tygrysem zrodziły pierwsze kultury rolnicze i systemy religijne, w których wino odgrywało istotną rolę. Jakie są więc mityczne początki wina?

Statek pijany

Mit w ujęciu religioznawcy Mircea Eliadego to opowieść objaśniająca rzeczywistość, odwołująca się do objawienia mocy nadprzyrodzonej, które miało miejsce w świętych czasach, gdy formował się świat. Pojawienie się winorośli w religiach Żyznego Półksiężyca wiązało się z wielkim wezbraniem wód.