Chianti Classico – podwójne znaczenie słów
Hedonistyczny, wyrazisty, krągły rocznik 2015 i strzelisty, pełen owocu 2016 były ozdobą dorocznej degustacji Colezzione Chianti Classico. A jak ma się do tego „zwykłe” chianti?
W jednej z pierwszych telewizyjnych odsłon duetu Mann-Materna, w głębokich latach 1980. pojawił się skecz o podwójnym znaczeniu słów. Zaczęto niewinnie od słowa „kolejka” wskazując na jego znaczenia jako zestawu wagonów oraz ogonka przed sklepem (za czem kolejka ta stoi). Następnie autorzy programu wzięli na warsztat słowo „hot-dog”. Przebrany za amerykana Wojciech Mann wyjaśniał, że to chrupiąca, ciepła bułka ze smakowitą parówką i pysznym keczupem. Drugim znaczeniem terminu był suchy chleb z dziurą wypełnioną cebulą i skrawkami pieczarek (bo taka mniej więcej wersja hot-doga w czasach kryzysu dostępna była w budach na ulicach polskich miast). Kto tę dychotomię pamięta, łatwo zrozumie na czym polega różnica między chianti classico i chianti.
Problemy z geografią
Historyczne Chianti rozciągało się między Baliaccią i Monte Luco, na południe od Florencji. Gdy zawiązywała się Liga Chianti, tworzyły ją Castellina, Rada i Gaiole, a więc kluczowe miasteczka dzisiejszej DOCG Chianti Classico. Nawet kiedy ten smutas, Kosma III Wielki, książę Florencji, wydawał blisko 302 lata temu edykt wyznaczający granice najważniejszych wówczas regionów winiarskich Toskanii – Pomino, Carmignano, Val d’Arno di Sopra i Chianti – mając na myśli ten ostatni odnosił się do wzgórz między swym rodzinnym miastem, a Sieną.
Niestety, z czasem nazwy „chianti” zaczęto używać dla regionów satelickich wobec Classico, wreszcie do całkiem sporego obszaru Toskanii między Pizą, Arezzo, Cortoną i terenom sięgającym sporo za Montepulciano.
Chianti Classico to dziś nieco ponad 7000 ha winnic. Dla porównania – ogólna apelacja Chianti obejmuje ponad 10.000 ha. Do tego dochodzą: Chianti Colli Senesi (3,5 tys. ha), Chianti Colli Fiorentini (ponad 900 ha), Chianti Rufina (745 ha), Chianti Colli Aretini (650 ha), Chianti Montalbano (318 ha), Chianti Colline Pisane (154 ha) i Chianti Montespertoli (57 ha).
Jakość win produkowanych w strefie „klasycznej” od dawna jest nieporównywalnie lepsza od tego, co robi się poza jej granicami. Tymczasem wszystkie bez różnicy wina mające w nazwie „chianti” cieszą się najwyższym statusem DOCG. Dla niewtajemniczonych jedynym wskaźnikiem jakości pozostaje cena.
Anteprima i anteprima
Wina z Chianti Classico i „te inne” chianti degustuje się w czasie Anteprime di Toscane w różnych dniach i różnych miejscach. Władze konsorcjum Classico od wielu lat podkreślają inny status swoich win i uprzejmie proszą dziennikarzy i krytyków winiarskich, by nie wrzucali ich do jednego worka o ogólnej nazwie „chianti”. To właśnie podkreśleniu wyjątkowego statusu służyło wprowadzenie przed kilku laty super klasyfikacji gran selezzione dla najdłużej dojrzewających win pochodzących z czołowych siedlisk. Porównanie organoleptyczne nie pozostawia złudzeń. Chianti potrafi być przyjemnym, mało skoncentrowanym winem zachowującym swoiste cechy dominującej w nim odmiany sangiovese (nuty wiśniowe, wyższa kwasowość, niezły garbnik), choć sporo etykiet to zwykłe chudopachołki nie warte uwagi. Wśród chianti colli senesi można znaleźć sympatycznych towarzyszy dnia codziennego. Poważniejsze wina zdarzają się w podflorenckiej apelacji Chianti Rùfina. I już.
Tymczasem jakość win z DOCG Chianti Classico rośnie z roku na rok. Gdy wreszcie uporano się z przepisami i pozwolono producentom z jednej strony robić wina z czystego sangiovese, z drugiej – dodawać do kupażu (maksymalnie 15 proc.) grona międzynarodowe wśród winiarzy zapanowała zgoda. Nieliczni bojkotują samą apelację czy np. klasyfikację gran selezione (w tym roku pokazano aż 82 wina o tym statusie z roczników 2010-2015). Chianti Classico to dziś bez wątpienia jeden z najpoważniejszych graczy nie tylko w Toskanii, ale i w całych Włoszech.
10 najlepszych chianti classico gran selezione
Bellavista 2015, Castello di Ama
Castello Fonterutoli 2015, Castello di Fonterutoli
Vigneto San Marcellino 2013, Rocca di Montegrossi
Vigna di Sessina 2015, Dievole
Vigna La Fornace 2015, Villa Calcinaia
Castello di Brolio 2013, Barone Ricasoli
Colonia 2013, Fèlsina
Vigneto di Campolungo 2013, Lamole di Lamole
Coltassala 2015, Castello di Volpaia
Il Margone 2013, Il Molino di Grace
25 znakomitych win od producentów Chianti Classico
Fontalloro 2013, Toscana, Fèlsina
Gratius 2012, Toscana, Il Molino di Grace
Flancianello della Pieve 2014, Colli della Tosca, Fontodi
Casalfero 2015, Toscana, Barone Ricasoli
Chianti Classico Riserva 2015, Riecine
Chianti Classico Riserva 2013, Carpineto
Fabrizio Bianchi Sangiovetto Grosso 2012, Toscana, Castello di Monsanto
La Gioia 2014, Toscana, Riecine
Le Baròncole 2015, Chianti Classico Riserva, Fattoria San Giusto a Rentennano
Rancia 2015, Chianti Classico Riserva, Fèlsina
Conceerto 2015, Toscana, Castello di Fonterutoli
Vigorello 2013, Toscana, San Felice
Chianti Classico 2016, Riecine
Filetta di Lamole 2015, Chianti Classico , Fontodi
Chianti Classico 2015, Ormani
Chianti Classico Riserva 2014, Brancaia
Chianti Classico Riserva 2014, Castello di Verrazzano
Novecento 2015, Chianti Classico Riserva, Dievole
Chianti Classico Riserva 2015, Castello di Volpaia
Chianti Classico 2016, San Felice
Cortevecchia 2015, Chianti Classico Riserva, Principe Corsini – Villa Le Corti
Il Grigio da San Felice 2015, Chianti Classico Riserva, San Felice
Chianti Classico Riserva 2015, Villa Calcinaia
Il Poggio 2013, Chianti Classico Riserva, Castello di Monsanto
Chianti Classico Riserva 2009, Fattoria Cerbaia
13 bardzo dobrych chianti z apelacji satelickich
Vigneto Bucerchiale 2013, Chianti Rùfina Riserva, Fattoria Selvapiana
Vigneto Bucerchiale 2015, Chianti Rùfina Riserva, Fattoria Selvapiana
Chianti Colli Senesi 2017, Poggio del Moro
Chianti Colli Senesi 2017, Poggio Salvi
Chianti Rùfina 2016, Marchesi Gondi
Chianti Colli Fiorentini Riserva 2015, La Querce
Il Fondatore 2015, Chianti Montalbano Riserva, Tenuta Cantagallo e Le Farnete
Cedro 2015, Chianti Rùfina Riserva, Fattoria Lavacchio
Chianti Rùfina Riserva 2015, Frescole
Chianti Rùfina Riserva 2015, Marchesi Gondi
Chianti Rùfina Riserva 2015, Villa Travignoli
Vecchie Viti 2014, Chianti Rùfina, Marchesi Frescobaldi
Nipozzano 2014, Chianti Rùfina Riserva, Marchesi Frescobaldi
Podróżowałem do Toskanii na zaproszenie organizatorów Anteprime di Toscana.
- 0
- …
Komentarze