#Panel: pét-naty

Komentarze

Fajne, autentyczne, wciągające, energetyczne – po takie określenia sięgaliśmy co rusz, próbując blisko 40 pét-natów. Czyli „pétillant naturel” – win ujących powstających tzw. metodą pradawną, przechodzących jedną fermentację w butelce (w odróżnieniu od metody tradycyjnej, gdzie fermentacje są dwie). Samo pojęcie jest nieostre i pojemne – niektóre musiaki tę fermentację w butelce tylko kończą i są lekko perliste, inne znacznie mocniej musują; jedne są arcywytrawne, inne z niedofermentowanym cukrem, a spektrum zawartości osadu sięga od win praktycznie przejrzystych aż po całkowicie mętne „bełty”. Wspólne mianowniki tej rodziny win są dwa – stylistyczna dowolność (nie ma tu żadnych reguł ani nawet ugruntowanych tradycji) i arcymodność, nie ma dzisiaj bowiem wina lepiej łączącego coraz powszechniejszą miłość do bąbelków z nurtem „naturalnym”, spontanicznym, artystycznym, zabawowym.

I właśnie takie pozytywne emocje wzbudziło wiele z degustowanych przez nas win. Nie brakowało totalnych szaleństw, swobodnego przekraczania świętych, wydawałoby się, winiarskich granic, zazwyczaj jednak ze smakowo interesującym efektem. Znacznie mniej, niż się spodziewaliśmy, było win ewidentnie wadliwych i niesmacznych, nawet jeśli w percepcję pét-natów wpisana jest większa tolerancja na techniczne niedoskonałości. Poszukuje się tu intensywności smaku, żywiołowych doznań, gwarowego autentyzmu i większość z próbowanych przez nas win je pokazała.

Wyjątkowo przekonująco w swojej masie wypadły wina z Polski. Pét-nat błyskawicznie staje się naszą narodową specjalnością – po części dlatego, że łatwo te wina zrobić, eksperymentować z różnymi technikami produkcji (jak wynalazek ostatnich sezonów – musujące wina pomarańczowe), zrobić z niekoniecznie wybitnego materiału gronowego wina łatwe i przyjemne w piciu. Wysoka kwasowość, niski alkohol i szeroki wachlarz szczepów winorośli to kolejne wyróżniki polskiego winiarstwa, które naturalnie sprzyjają produkcji dobrych pét-natów. Z drugiej strony zabrakło w naszym przeglądzie win z Moraw czy Słowacji (mamy ich w Polsce sporo, ale importerzy ich nie zgłosili) oraz z Francji – tych importujemy mało, może z przekonania, że skoro ten styl w dobrym wydaniu można mieć od ziomala lub sąsiada, to po co wieźć go 2000 kilometrów?

Jak pić pét-naty?

1. Na luzie – weź poprawkę na możliwe niedoskonałości, a dasz sobie większą szansę na przyjemność.

2. Spontanicznie – próbuj nowych win, bo nawet zadomowione etykiety co roku mogą zmieniać styl.

3. Bezpiecznie – wszystkie pét-naty należy bardzo mocno schłodzić (do 5–6 stopni) i otwierać uważnie, bo wiele win jest kapslowanych i wyskakuje z butelki z dużym impetem.

♥♥♥♥ Fabien Jouves Capsule

Petit manseng i gros manseng wykorzystuje się zwykle do produkcji win słodkich, wino musujące na nich oparte i więc być freakowe: szokujący pomarańczowobury kolor i równie szokujący bukiet miodu, sosnowych igieł, dziegciu, do tego rozgrzewający alkohol (13 proc.). Wino jedyne w swoim rodzaju, ale nie kontrowersyjne, bo nie ma wad, poza swoją osobowością. Niezwykłe doświadczenie (Terroiryści, 125 zł).

♥♥♥♥ Winnica Jadwiga Różowa Pantera

Czerwone wino musujące o mocnym zapachu porzeczek i wiśni, na podniebieniu niezwykle wprost czereśniowe, z leciutkim cukrem resztkowym. Flirtuje z utlenieniem, ale jest świetnie zaprojektowane i zrealizowane. Nietypowy, bardzo ciemny styl, ale wino jest arcyciekawe (65 zł).

♥♥♥♥ Can Sumoi Ancestral Sumoll Brut Nature

Czysty, mało „pét-natowy” zapach poziomek i malin, na podniebieniu mocno wytrawne, ale lekko kremowe, ze świetną fakturą. Subtelne, precyzyjne, atrakcyjne w swojej letniej owocowości, doskonałe (El Catador, 86 zł).

♥♥♥♥ Les Filles d’Amàlia Valencia Les Danses 2018

W kieliszku róż z gatunku ciemniejszych, również zapach jest bardzo wyrazisty – wiśnie, czereśnie. Mało tu naturszczykowego charakteru pét-nata, na podniebieniu wino jest minimalnie słodkawe, świetnie owocowe, lekko skórkowe, czym wynagradza pewien niedostatek kwasowości. Świetnie skomponowane, z bardzo ładną nutą różanych płatków w cukrze (El Catador, 95 zł).

♥♥♥♥ Winnica Jadwiga Orange Pet Nat

Ładny zapach skórki z mandarynki, do tego rokitnik, miechunka. Na podniebieniu bardzo wytrawne, ale nie puste, z delikatnie zaznaczoną taniczną pomarańczowością. Surowe, ale intensywne. Świetnie zrobione, mimo ryzykownego go stylu (75 zł).

♥♥♥♥ Winnica Jura Pèt Nat Johanniter 2020

Bardzo fajny musujący johanniter z dominantą jabłkowej pestki i skórki, wyraźnie słodkawy na podniebieniu, co dodaje mu pijalności i czaru. Ze względu na cukier smakuje bardziej jak nowatorski koktajl niż klasyczne wino musujące, ale jest w tym przebłysk geniuszu (75 zł).

♥♥♥♥ Winnica Jura Pèt Nat Seyval Blanc 2020

W zapachu truskawki z bitą śmietaną, w smaku jednak całkowicie wytrawne, raczej po stronie cebuli z majerankiem niż słodkiego owocu. Dobry pét-nat, energetyczny, kompetentny, czysty, wciągający – gdyby był trochę bardziej intensywny, mielibyśmy ideał stylu… (75 zł)

♥♥♥♥ Winnica Tecławska Góra Pét-Nat Rosé

Czereśniowo-amarantowy kolor – ale nie mętny. Bukiet mało intensywny. Wino mocno po stronie ciemnego różu, wręcz klaretu, w smaku mocno wytrawne, z goryczką go grejpfruta, ale świeże. Ciekawa stylistyka i bardzo dobra realizacja.

♥♥♥♥ Winnice Jaworek Pét-Nat Pinot Gris Extra Brut 2020

W zapachu agrest, ogórek, kiszona rzodkiewka. Charakter nie do końca dojrzałych winogron jest wyraźny, zatem zrobienie z nich pét-nata było dobrym pomysłem. Wino się zresztą nie przejmuje się swoimi niedoskonałościami, tylko idzie wprost do artystycznego celu – jest intensywne, wyraziste i autentycznie smaczne (55 zł).

♥♥♥♥ Winnice Wzgórz Trzebnickich Pét-Nat! Pinot Gris Extra Brut 2020

Totalnie mętne, śmietanowe, gruszkowo-truskawkowe (polskie majowe truskawki) – na podniebieniu zaś bardzo intensywne, mocno zbudowane, z fakturą kwaśnej śmietany. Jedyne mankamenty to brak mocniejszego owania i soczystości, ale wino jest świetne w swojej owocowości i niczym nieskrępowanej ekspresji (65 zł).

♥♥♥♡+ Delta Dunarii Podgoria Sarica Niculitel La Sapata Fetească Regală Frizant Artizanal 2019

Truskawka, wanilia, ziemia do kwiatów. Na podniebieniu dużo drożdżowości, estrów spod znaku ananasa z puszki. Wino jest bardzo mętne, z grubą warstwą osadu, stylistycznie jedzie po bandzie, ale ślizgiem kontrolowanym. Wytrawne, choć nie aż tak kwasowe, raczej przymilne, atrakcyjne: pét-nat dla mas, i to w dobrym sensie (VivoLoVin, 65 zł).

♥♥♥♡+ Orsogna Pinot Grigio Spumante Brut Nature 2020

Niezwykła barwa przypomina koktajl Bellini. W zapachu brzoskwinie, róże, winogrona. Spora lotna kwasowość działa tu jak wehikuł smaku, dużo tu porzeczki, jabłka papierówki, akcja jest wartka, choć postaci szorstkie. Z pewnością ciekawe! (Solvino, 69 zł)

♥♥♥♡ Mas Goma 1724 L’Alba al Turó Mètode Ancestral

Kataloński macabeo fermentowany raz w butelce, zaleca się czystością aromatów i smaków (żadnego tu kurzu ani kwasu), jest winem raczej łagodnym, o półpełnym ciele i miękkich smakach gruszki i melona. Bardzo smaczny. Uwaga, bo szyjka lubi wystrzelić razem z kapslem! (Winemates, 72,50 zł)

♥♥♥♡ The Hermit Ram North Canterbury Muller Thurgau Ancestral Method 2019

Ekstremistyczny pomarańczowy pét-nat z mocnymi taninami na podniebieniu i lekkim utlenieniem typowym dla win bez dodanej siarki. Mocna osobowość, choć fakturą i brakiem soczystości na podniebieniu przypomina raczej piwo niż wino (Terroiryści, 109 zł)

♥♥♥♡ Winnica Jadwiga Rose Pet Nat

Producent nazywa to wino różowym; naszym zdaniem jest jasno czerwone. Słodki, dojrzały, wręcz miodowy zapach. Na podniebieniu soczyste, chociaż ciężkie, lekko taniczne i maceracyjne, z nutą ziemistej wiśni. Jest metoda w tym szaleństwie – wino jest wyraziste, z mocną osobowością (75 zł).

♥♥♥♡ Winnice Wzgórz Trzebnickich Pét-Nat! Riesling Extra Brut 2020

Prawdziwy pét-nat, totalnie mętny, a w butelce wciąż „pracuje” – czuć nuty fermentacyjne. Długi posmak, wysoka kwasowość, smaki zielone, tyleż owocowe, co warzywne. Lekko też słone, co przeznacza to wino do jedzenia. Trzeba lubić ten naturalistyczny styl, ale jest tutaj pokazany w całej swojej krasie (65 zł).

♥♥♥+ Fuchs und Hase Pet Nat Vol. 3 2019

Welschriesling i riesling dały tu smak nieco wątły, a szkoda, bo wino jest bardzo czyste, świetnie zwinifikowane i ujmujące prostolinijnością. W posmaku nieco ciężkie, dojrzałe, ciepłe – może pora na nowy rocznik? (Terroiryści, 98 zł)

♥♥♥+ Pittnauer Pitt Nat Rosé 2019

Pieni się jak piwo, pachnie jak kompot, smakuje jak wino z wiśni, a całość ma w sobie urok autentyzmu i progresywnej młodości. Lekko taniczne, wręcz mączne na podniebieniu (Terroiryści, 95 zł).

♥♥♥+ Tre Monti Anabla Frizzante 2020

Grzeczny jak na pét-nat zapach gruszki i jabłka z delikatnym akcentem aspiryny. Czysty, soczysty, przyjemny w smaku, lekki i dość krótki, natomiast bez lotnej kwasowości. Stylistycznie najbliżej mu do (dobrego) prosecco brut (Dolio Vini, 64 zł).

♥♥♥+ Winnice Wzgórz Trzebnickich Pét-Nat! Gewürztraminer Extra Brut 2020

Nektarynka, brzoskwinia, dym z ogniska. Na podniebieniu wino wyraźnie taniczne, maceracyjne, gorzkawe, również chlebowe, drożdżowe. Styl raczej skrajny, ale wykonanie solidne, a wino zwyczajnie dobre (65 zł).

♥♥♥+ Winnice Wzgórz Trzebnickich Pét-Nat! Pinot Noir Extra Brut 2020

Mętny, jasnoróżowy pinot noir o typowym dla siebie zapachu poziomek i rabarbaru. Na podniebieniu kwaśna śmietana, owoc raczej stłumiony, chudy, ale fajny w swoim autentyzmie. Do wyższej oceny brakuje mocniejszego akcentu smakowego (65 zł).

♥♥♥+ Winnice Wzgórz Trzebnickich Pét-Nat! Regent-Pinot Noir Extra Brut 2020

Ciemna wiśniowa barwa na pograniczu wina go, zapach wyrazisty – wiśni, porzeczki, żurawiny. Na podniebieniu spłaszczająca całość śmietanowość, jednak brakuje nerwu, choć owoc jest dobrej jakości (55 zł).

♥♥♥ Alta Alella Aus Pét Nat Pansa Blanca 2019

Mocna gruszka i jabłko w bukiecie, także nuty pestkowe, gorzkie. Pełne, sycące, nie tak kwasowe wino; z lekką chlebowością, ale przede wszystkim owocowe. W posmaku nieco orzechowe utlenienie. Dobre, ale stylistycznie w rozkroku pomiędzy naturalistycznymi szaleństwami a ogładą obliczoną na szerszą publiczność (Rafa Wino, 76,99 zł).

♥♥♥ Celler Entre Vinyes Oníric Pet-Nat 2020

Wino bardzo nasycone dojrzałym, wręcz syropowym owocem, miodowe, mało żywe czy kwasowe. Dodanie bąbelków do takiego „późnego zbioru” jest co najmniej kontrowersyjne, ale przynajmniej jest ciekawie (VivoLoVin, 65 zł).

♥♥♥ Fuchs und Hase Pet Nat Vol. 2 2019

Muscat – ze swoimi nutami bzu, galaretki owocowej, ale też warzywnymi – dominuje w zapachu. Mało musowania, smakuje (pod kapslem) jak nieco odgazowane. Na podniebieniu wyraźny cukier, aromatyczna owocowość, ale zamglona – jak ananas w foliowej torebce. Zaletą jest świeżość, ale to za mało do wysokiej oceny (Terroiryści, 93 zł).

♥♥♥ Hoop Felső-Magyarország Kékfrankos Pét-Nat Brut Nature 2020

Ciekawie pikantne, cebulowo-natkowe w zapachu wino z nutką pomidora na podniebieniu. Bardzo wytrawne, świeże, ale bez kwasowości, raczej płytkie i puste. Sympatyczne (Rafa Wino, 59,99 zł).

♥♥♥ Plani Arche Umbria A Modo Mio 2019

Kontrowersyjny zapach – ciężki lipowy miód, orzechy włoskie, w smaku zaś wyraźna słodycz, a do tego rodzynkowe utlenienie. Charyzmatyczne, pełne smaku, ale uprzedzamy, że stylistycznie kontrowersyjne – jak ujący miód pitny (VivoLoVin, 79 zł).

♥♥♥ Winnica Biały Kruk Cuvée S.C/L Jo 2020

Spokojny pét-nat z nutami lipcowych jabłek i selera, wyraźnie kwaskowaty na podniebieniu, lekko pestkowy. Poprawny, typowy, w posmaku lekko macerowany, ale bez nadmiaru gorzkich tanin.

♥♥♥ Winnica Biały Kruk 2020

Czerwone wino mujące bez hamulców – w stylu mocnego lambrusco, ciemnopurpurowe w kolorze, z nutami buraka, czarnej porzeczki, wręcz eukaliptusa. Moc na podniebieniu już skromniejsza, brakuje owocu, wyraźnie wytrawny styl budzi wątpliwości swoją ziemistością (60–80 zł; w sprzedaży od rocznika 2021).

♥♥♥ Winnica Tecławska Góra Pét-Nat Orange

Wyrazisty bukiet pomarańczy, goździka, czarnej porzeczki (z liściem). Na podniebieniu wino trochę puste, gorzko-ogryzkowe od maceracji, ale cokolwiek brak mu owocowego wypełnienia. Szkoda, bo zapowiadało się intrygująco.

♥♥♥ Can Sumoi Ancestral Montonega Brut Nature

Pachnie drożdżami, przez co przypomina bardziej wino robione metodą szampańską niż pét-nata; wskazują na to także finezyjne bąbelki. Mocno dojrzałe, wręcz naftowe, ziemiste, w stylu hiszpańskiej cavy. Smak prosty i trochę płaski, chociaż wino ma swoją głębię i złożoność (El Catador, 75 zł).

♥♥♥ Mas Goma 1724 L’Alba al Turó Mètode Ancestral

Pieni się imponująco, zaleca się ładną łososiową barwą, na podniebieniu ma moment szampańskiej ewolucji, ale i kawowego utlenienia, i to przy niedostatku soczystości. Ładna drożdżowa faktura, ale wino wydaje się już łapać zadyszkę (Winemates, 72,50 zł).

♥♥♥ Ramon Jané Garriga Tinc Set Brut Nature

Ładny zapach jabłka i gruszki, jabłecznych obierek. Po tak świeżym początku na podniebieniu niespodzianka – wino jest przyciężkie, słodkawe, nieco orzechowe. Mnóstwo tu wszystkiego – poza świeżością. Do ciężkich dań (El Catador, 65 zł).

♥♥♥ Winnica Biały Kruk Wild Orange Wine 2020

Wbrew nazwie wino raczej niż , o zapachu prażonego migdała i sezamu, w smaku nieostre, gorzkawe (od fenoli, nie tanin), naftowe, natomiast bez soczystego owocu, i to jest największym problemem tego wina (60–80 zł; w sprzedaży od rocznika 2021).

♥♥♥ Winnice Wzgórz Trzebnickich Pét-Nat! Chardonnay Extra Brut 2020

Chardonnay macerowany na skórkach 10 dni i fermentowany w butelce. W zapachu i smaku kiszone cytryny, mało ciała i faktury – jeden natychmiastowy wystrzał bzu i pomarańczy, a potem chudość i kwasowość. Najmniej imponujący pét-nat w ogólnie arcysolidnej gamie Rafała Wesołowskiego (65 zł).

♥♥♡+ Antoni Garbó Galimany Roig Boig Brut Nature

Musujący klaret (wino różowo-czerwone) z mocną nutą żurawiny i j porzeczki w zapachu. Na podniebieniu najpierw świetny owoc, ale potem – niestety – orzechowe utlenienie. Niektórym nie będzie to przeszkadzać, dla nas w takim stężeniu to wada (El Catador, 79 zł)

♥♥♡+ Fanny Sabre Cuvée Camille Pétillant Naturel Bulles Rousses

Burgundzki pinot noir winifikowany na biało, przejrzysty, o zapachu cebularza, niezbyt owocowy. Na podniebieniu wyraźny cukier, wręcz lepkość, a także gorycz zielonego łopianu. Dziwne wino, smakowo odległe od crémant de bourgogne, kontrowersyjne w smaku. Lepsze z jedzeniem (tłusta ryba), żeby skontrować wyraźną goryczkę (Terroiryści, 99 zł).

♥♥♡+ Mas Goma 1724 L’Alba al Turó Pétillant Naturel

Mętne! Mocno serowy zapach przypomina gorgonzolę, może trochę truskawki z kompotu. W smaku słodkawe, niezbyt świeże, z gęstą drożdżową fakturą przypominającą wina robione metodą szampańską. Brakuje owocu do wyższej oceny (Winemates, 72,50 zł).

♥♥♡+ Winnica Biały Kruk Cuvée 2020

Stosunkowo jasny, ale mętny kolor. Zapach cydrowych jabłek, j porzeczki, na podniebieniu spora kwasowość i mocna goryczka. Pieni się mocno, ale nie jest to wino głębokie czy długie, a w gorzkim skórkowym posmaku już bardzo kontrowersyjne (60–80 zł; w sprzedaży od rocznika 2021).

♥♥ Noita Naturally Sparkling Organic Chardonnay 2019

Zapach oleju sezamowego, skromne tylko owanie, w smaku kiszonka, mało intensywności owocu i charyzmy. Nie do końca udany eksperyment, ale jaki! Winogrona chardonnay z austriackiego Burgenlandu przewieziono aż do Finlandii i tam je sfermentowano (Tłuste Wina, 86 zł).

Degustowali w ciemno Kamila Dzierżawska (sommelierka Le Braci, Warszawa) i Wojciech Bońkowski

Źródło win: nadesłane do degustacji przez producentów i importerów.