Osiem wielkich win z Grecji
Greckie winiarstwo na naszych oczach przeżywa jakościową rewolucję. Nikt nie wspiera jej równie życzliwie, choć i rzetelnie, nie promuje równie niestrudzenie, co Yiannis Karakasis, jeden z dwóch greckich Masters of Wine. Wymyślony i zorganizowany przezeń konkurs 50 Great Greek Wines odbył się we wrześniu w Atenach. Miałem zaszczyt, ale i niekłamaną przyjemność być członkiem pięcioosobowego jury, które z 420 win miało wybrać 50 najlepszych.
Skupiając się na poszukiwaniu doskonałości, zamiast na ocenianiu technicznych parametrów, konkurs 50GGW stał się wszystkim tym, czym większość współczesnych konkursów już nie jest – areną wyróżniania win z prawdziwą osobowością, debaty nad tożsamością greckich szczepów i siedlisk. A przy tym – jako że z pojedynczymi wyjątkami swe najlepsze wina zgłosili wszyscy najlepsi producenci Hellady – dał także miarodajny przegląd tego, co Grecja ma dziś do zaproponowania. Dlatego oprócz wysokich ocen obfitował też w prawdziwe emocje i wzruszenia. Oto moja czołowa ósemka.
Estate Argyros Santorini Cuvée Monsignori 2017
Specjalna selekcja ze starych krzewów assýrtiko od początku swego istnienia wyznacza nowe standardy dla Santorini. Wino skoncentrowane jak oliwa, intensywne jak rosół, słone jak lizanie nadmorskich kamieni. Jego mineralność jest nie z tej ziemi, ale Monsignori kipi też gęstym, słodkim owocem. Trzy lata, a wciąż w powijakach. Jedno z najlepszych białych win na świecie. Równie wysoką ocenę wystawiłem rocznikowi 2018.
T-Oinos Tinos Clos Stegasta Assýrtiko 2018
Do niedawna na Cykladach dobre wino powstawało tylko na Santorini i Paros; pozostałe wyspy wytwarzały wina domowe lub turystyczne. Posiadłość Clos Stegasta zmieniła ten krajobraz, a jej butelki – oprócz Assýrtiko również czerwone Mavrotrágano – z wulkanicznych, niemal równie jak na Santorini malowniczych winnic – od razu weszły do greckiego panteonu. Biel w roczniku 2018 jest aromatycznie stonowana, lecz na podniebieniu eksploduje potężnym jak cyklopie mury mineralnym ekstraktem, zapewniającym winu niebywałą długość. Akcenty beczki – obiektywnie to jedno z bardziej dębowych assýrtiko – giną w tej tellurycznej mocy. Monstrum.
Aoton Savatianó 2015
Zdumiewające wino w starym stylu, zrazu bardzo ewoluowane, woskowe, tostowe, potem jednak soczyście brzoskwiniowe, głębokie i długie. Jedyna w swoim rodzaju osobowość, jak dziecko Zeusa – australijskiego sémillon – i Hery – tradycyjnej retsiny, produkowanej głównie ze szczepu savatianó właśnie.
Douloufakis Vidianó Aspros Lagós 2019
Kreteński vidianó okazał się niespodziewaną gwiazdą konkursu 50 Great Greek Wines. Ze skromnej lokalnej odmiany stał się jednym z chorążych greckiej nowej fali. Łączy dojrzałą śródziemnomorską owocowość z ciekawymi akcentami słonymi, pikantnymi, wręcz mięsistymi. Ma sporo ekstraktu i dobrze radzi sobie z fermentacją w beczce. „Biały Królik” Douloufakisów to jeden z 2‒3 najlepszych przykładów tej odmiany – świetnie świeży, ale ciekawie ziemisty, cydrowy, z dyskretną podporą dobrej jakości dębu.
Gentilini Robola de Cephalonia Wild Paths 2019
Cytrynowa, wspaniale napięta robola to moje ulubione dziś wino Hellady. Wersja ze starych winnic z domu Gentilini – który jako pierwszy zreformował do winiarskiej nowoczesności to tradycyjne wino z jońskiej wyspy Kefalinia – ma bodaj najostrzejszy profil ze wszystkich win greckich, to swoisty riesling Południa. Będzie żył co najmniej dekadę, bo poza ultrakwasowością dodano mu jeszcze muskułów beczką. Wino, które się zapamiętuje.
Oenops Xinomavraw 2018
Xynómavro mroczny, z nutami jeżyn i ziemi zamiast zwyczajowej, bardziej ulotnej wiśni. Nie jest to jednak wino zbyt ekstraktywne, taniny – w tym szczepie to problem, który wymaga rozwiązania – są świetnie odmierzone, na pierwszym planie jest świeżość i niemal wędzona intensywność terroir. Wybitny przykład stylu „nowonowoczesnego” – o wiele czystszego i precyzyjniejszego niż w odległej tradycji, ale bez ekscesów beczkowej „międzynarodowości”.
Rouvalis Tsigello 2018
Nie spodziewałem się takiej jakości po szczepie mavrodaphne, który do tej pory błyszczał raczej w winach słodkich. Jego problemem jest bardzo późne dojrzewanie, a więc mocarne taniny i często ziemiste, zielone nuty. Słynnemu enologowi, Angelosowi Rouvalisowi, udało się w Egialii (1000-metrowe wapienne góry na wschód od peloponeskiego Patras, nowa Ziemia Obiecana greckiego winiarstwa) zrobić z niego coś w rodzaju syrah z północnego Rodanu – wino pieprzne, arcyświeże, z nutami czerwonych owoców i unikatowym niuansem wawrzynu – „daphne” właśnie. Oryginał.
Estate Argyros Santorini Vinsanto 12 Years 2004
Degustacja 16 win słodkich wieńcząca konkurs 50GGW była wprost fenomenalna – jedno wielkie wino przebijające drugie. Ale największym z nich okazała się – o dziwo – „średnia” wersja santoryńskiego vinsanto (Argyrosowie butelkują je też jako 4- i 20-letnie). Wino bursztynowe, o zmaderyzowanym ataku, nieprawdopodobnej koncentracji cukrowej melasy, słodyczy andaluzyjskiego PX, ale z poczwórną kwasowością, a do tego nieskończone spektrum złożoności: morele, brzoskwinie, figi, miód, rodzynki, migdały, kasztany, Marmite, sól… Jak na ten styl – wino praktycznie bez lotnej kwasowości, z niezapomnianą fakturą świeżej owocowej pulpy. Ekstraklasa światowa.
Wszystkie wina są światowej klasy.
- 8
- …
Komentarze